Ruth Orkin - Ladies Home Journal Cover (1950)
Todd Haynes - Carol (links Rooney Mara, rechts Cate Blanchett)
Regisseur Todd Haynes' (Far from Heaven, I'm not There.) nieuwste film Carol speelt zich niet alleen af tijdens de warmste koude dagen van het jaar - it's the season to be jolly -, maar is door een slim getimede uitbreng ook een mooi, atypisch kerstfilm-alternatief tijdens diezelfde dagen. Sneeuw, (verboden) liefde en eenzaamheid in het New York van de jaren vijftig. Ingelijst als ansichtkaarten van afwisselend zompige, witte straten en classy suburbia. Voor de look and feel van de verfilming van Patricia Highsmith’s lesbische klassieker The Price of Salt, lieten Haynes en cameraman Ed Lachman zich met name inspireren door vrouwelijke fotografen uit hetzelfde tijdperk, Vivian Maier, Helen Levitt, Ruth Orkin etc. Maar wie de uiteindelijke beelden ziet, herkent ook de rondwarende geest van iconisch Americana schilder Edward Hopper.
Carol is een liefdesgeschiedenis in jurken, gebouwen, straten en oprijlanen. Scènes lopen in elkaar over als een reeks bewegende schilderijen. En de titels, die mag je er zelf bij bedenken...
The Shopgirl
“What a strange girl you are. Flung out of space.” De welgestelde, in scheiding liggende Carol (Cate Blanchett) ontmoet de jongere Therese (Rooney Mara) in het warenhuis. Carol vergat haar handschoenen op de toonbank en Therese, bediende op de speelgoedafdeling, stuurde ze na. Nu zitten ze tegenover elkaar in een rustig, donker restaurant. Beiden op hun eigen manier onwennig. De lunch is Carols bedankje. En dan ontvalt haar dat zinnetje. Een zinnetje dat net zo goed van toepassing is op Therese als op de perfect gecaste Rooney Mara: een actrice die ongeacht welke rol altijd een sluier van stilte over zich heen heeft liggen. Ze geeft nooit volledig toegang. Met elke film vervaagt de grens tussen personage en actrice nog iets meer. Mysterieus en ondoordringbaar. What a strange girl. Flung out of space.
Saul Leiter - Red Umbrella (1955)
Todd Haynes - Carol (Rooney Mara)
Christmas Afternoon
New Jersey, in een voorwijk. Het sociale taboe van de liefde tussen twee vrouwen verpakt als ruzie tijdens een zondagsbezoekje. Tijdens hun gezamenlijke lunch vraagt Carol of Therese een keer bij haar thuis wil komen. Op een anders zo vervelende zondag. Therese wil. Het wordt een kruising tussen een eerste date op ander terrein en huiselijk doen bij een nieuwe vriendin. Terwijl Therese als gast in de keuken staat en koekjes op het dienblad legt, versieren de gastvrouw en haar dochtertje samen de kerstboom. Als het donker wordt, draaien ze plaatjes. Maar dan komt Carols man thuis. Verwijten makend en scheldend, wie is die andere vrouw? Therese, die als gast geen kant op kan, zet de muziek harder. Wij kijkers vragen ons af waarom we hier bij moeten zijn, als plotse voyeurs. De ongemakkelijkheid slaat over. Het perfecte tijdschriftinterieur sluit zich als een net om iedereen heen.
Another Motel
Was Haynes’ eveneens in de jaren vijftig gesitueerde Far From Heaven nog te zien als pastiche op het werk van Douglas Sirk (All That Heaven Allows in het bijzonder), het een paar jaar eerder spelende Carol staat – ondanks zijn vele visuele inspiratiebronnen – op zichzelf. Weigert zich te laten vangen. In lome tred gaat het van romance naar relatiedrama naar road movie en terug. Als de twee ‘vriendinnen’ voor een road trip in de auto stappen, richting westen, zet het de verhaalstructuur wagenwijd open. Alsof ze aan hun verhaal (en onze film) willen ontsnappen. De open, besneeuwde wegen naar Pittsburgh, Pennsylvania en Canton, Ohio als vrijheidsideaal. Elk motelbord doet smachten naar meer en verder. Maar hoe snel en hebberig we ook door dit plaatjesboek willen bladeren, het tempo dwingt ons terug, houdt ons net zo verlangend als Carol en Therese.
Deze recensie is eerder verschenen op de site van Eline Wonders.